Almere

Indië in de polder 

Door Miel Groten

Almere is een bijzondere stad: een vanaf de jaren zeventig aangelegde nieuwbouwstad, bedoeld om het bevolkingsoverschot van de Randstad op te vangen. Door het gebrek aan historische wortels heette het in 1981 nog een ‘stad zonder verleden’ te zijn. Inmiddels bestaat de stad bijna veertig jaar en moet geconcludeerd worden dat de stad bij gebrek aan historie dan maar zijn eigen geschiedenis is gaan maken. Zelfs de straatnamen hadden hier hun deel in, aldus toenmalig burgemeester Annemarie Jorritsma in 2008: ‘Almere schrijft geschiedenis, iedere dag. Ook met de naamgeving van de straten’.

Nu is straatnaamgeving zeker belangrijk in een zich ontwikkelende stad als Almere, waar voor elke nieuwe wijk uit het niets straatnamen moeten worden bedacht vanuit een overkoepelend thema. En inderdaad is de stad zo gekomen aan originele wijken en straten, zoals de Muziekwijk met Beatles- en Elvis Presleystraat en een Stripheldenbuurt waar de Asterix-, Idefix- en Obelixstraat knus naast elkaar liggen.

Toch zijn er ook genoeg straatnamen die duidelijk gebaseerd zijn op eerdere voorbeelden en op het verleden. Zo is er een Staatsliedenwijk met Churchill- en Rooseveltweg, een Oostvaardersbuurt waar de straten vernoemd zijn naar V.O.C.-schepen, en een heuse Indische buurt. Wordt met zulke straatnamen nu nieuwe geschiedenis geschreven, of wordt ermee op een bestaand verleden teruggegrepen? En welk verleden is dat dan?

Indische buurt

De Indische buurt van Almere – zonder spatie – is de recentste van de Indische buurten in Nederland. Een halve eeuw nadat Nederland officieel de soevereiniteit over Nederlands-Indië overdroeg aan het nieuwe onafhankelijke Indonesië, werd rond 1999 bepaald dat ook Almere een buurt zou krijgen waarvan de straatnamen verwezen naar dat Nederlands-Indië. De buurt bevindt zich in Almere Buiten tussen de spoorlijn Almere-Lelystad en de Evenaar, in het noorden begrensd door de ringweg.

In de straatnamencommissie wilde men met de Indische namen expliciet herinneren aan de Nederlandse geschiedenis, net zoals bijvoorbeeld de namen in de Almeerse Verzetswijk bedoeld waren. Na een korte discussie gingen ook B en W van de stad akkoord. Bovendien was het in dit geval extra belangrijk om een duidelijk thema voor de buurt te kiezen vanwege de vreemde langgerekte vorm (2500 bij 200 meter) van het gebied, veroorzaakt doordat het min of meer was overgebleven tussen andere buurten die al straatnamen hadden. Zo wilde de gemeente dit gebied verenigen en bij elkaar houden.

Geen Javastraat, wel een Tempo Doeloestraat

De straatnamen van de Indische buurt zijn in drie categorieën te verdelen. De eerste categorie is te vinden in het zuidwestelijke deel van de buurt, dat het dichtste naar Almere Stad toe ligt en als eerste werd gebouwd en van namen voorzien (2004).

Wilt u weten hoe dit artikel verder gaat, volg dan de informatie op onze website en Facebookpagina Indische buurten over het verschijnen van het boek!

Indische buurt, historische foto's

View the embedded image gallery online at:
https://indischebuurten.nl/buurten/almere#sigProIda17e381d36

Indische buurt, hedendaagse foto's

Enkele grote complexen zijn nog in aanbouw. Ook liggen er nog percelen braak.

View the embedded image gallery online at:
https://indischebuurten.nl/buurten/almere#sigProIdc889659d52

Verzetswijk met verzetsmensen in Nederlands-Indië, die daar ook gesneuveld zijn 

View the embedded image gallery online at:
https://indischebuurten.nl/buurten/almere#sigProId1297f9f246

West-Indische (eilanden) buurt

View the embedded image gallery online at:
https://indischebuurten.nl/buurten/almere#sigProId6a028d7a19