Burgemeester en Indischman Verdier zorgt voor Indische buurt

Door Gerda Razoux Schultz-Thomas

Waarschijnlijk bestond Huizen al in de tiende eeuw.  De eerste officiële vermelding van het dorp dateert pas uit 1382. Over de de naamgeving van Huizen bestaat de volgende veronderstelling: In het dorp stonden opmerkelijk veel stenen behuizingen terwijl de bevolking indertijd in het Gooi veelal in plaggenhutten woonde. Het is waarschijnlijk om deze reden dat dit dorp met de naam Huizen werd aangeduid. Door de natuurlijke ligging aan de voormalige Zuiderzee was voor de Huizer bevolking lange tijd de visserij de belangrijkste bron van inkomsten. Echter het was niet altijd het hoofdmiddel van bestaan. Met veeteelt, landbouw, de weverij als huisvlijt voorzagen de Huizers zich in hun eerste levensbehoeften. Dit is terug te vinden in het wapen van Huizen, het Melkmeisje. Het laatste gat in de afsluitdijk werd op 28 mei 1932 gedicht.. Hiermee was de afsluiting van de Zuiderzee een feit. Het bracht grote gevolgen met zich mee voor de visindustrie in het dorp.  Zo bedroeg de vloot rond de eeuwwisseling 170 botters in de haven, in 1920 84, in 1937 nog slechts vijf. In 1956 is de laatste botter verkocht. Huizen kennen we als een vissersdorp met sinds 1854 een eigen haven, maar het dorp had ook boerderijen. Er waren zo’n vijftig boerderijen met land. Men sprak in Huizen over de ‘nengen’ of de eng waar gewassen verbouwd werden en over ‘de Meent’, waar de boeren het vee op lieten grazen. Huizen ligt aan wat tegenwoordige het Gooimeer wordt genoemd.

PHOHI-zenders voor blijvend contact met het vaderland
De ruimte en de gunstige ligging van Huizen  maakte dat er zendmasten met een zendstation kon worden opgezet en worden opgericht. In september 1928 bracht de NV Philips de zender in bedrijf voor proefzendingen. Het bleek dat deze kortegolfzender de sterkste in de wereld was. De ontvangst in de verschillende werelddelen kwam beter door dan enig ander kortegolfstation zo bleek uit de reacties van Nederlanders uit de verste uithoeken van de wereld. Uitzendingen waren bedoeld voor Nederlands-Indië, Australië, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika, Noord- en Zuid-Amerika, Canada, de Nederlandse Antillen en Suriname.

Voor Philips was dit de aanleiding om Philps Omroep Holland Indië (PHOHI) op te zetten. De kortegolfzender van Philips overbrugde als eerste een afstand van 16.000 kilometer. Na ontvangst van de PTT-vergunning konden in 1932 de PHOHI-zenders officieel in gebruik worden genomen. Er waren 24 antennes die aan twee zestig meter hoge torens waren gehangen. De torens waren uit hout, Noorsgrenen, opgetrokken. Dit om de werking van de antennes niet te verstoren. De torens waren geplaatst op een cirkelvormig draaibaar stalen onderstel. De mogelijkheid om te draaien maakte dat de antennes snel en met een zeer scherpe stralingshoek precies op dat stukje aardbol gericht kon worden waarvoor de uitzending was bedoeld. Naar verluid waren de twee van de vier masten, die niet draaibaar waren en met elkaar verbonden met draden, specifiek gericht op voormalig Nederlands-Indië. De kortegolfzenders hebben Huizen wereldberoemd gemaakt, in het bijzonder de twee draaibare houten masten die tussen 1937 en 1957 op de Meent stonden.     Toen in de jaren vijftig en zestig de antennes in onbruik raakten verdween de directe functie van De Gemeenlanden. Vanaf 22 september 1958 is begonnen met de sloop van de masten. In de jaren zeventig streek de technische school er neer. Gewoond werd er op het terrein niet, de bebouwing aan de Gemeenlandslaan vormde tot dan toe de grens tussen Huizen en daarbuiten. Op de plek waar ooit de twee draaibare zenders hebben gestaan, is in 1962 de PHOHI-flat gebouwd. Het is een 21 meter hoge flat met 48 appartementen boven de winkels. In één van de winkels was een Indische Toko te vinden. Het was de eerste hoogbouw in Huizen. Bij de eerste steen legging op 18 april 1963 waren de heren H. van de Minnen en De Groot bijzondere gasten. Van de Minnen zond het eerste bericht uit naar Nederlands-Indië en De Groot ontving dit bericht in Bandoeng op Oost-Java in de uitzending ‘Hallo Bandoeng’. Een herinnering aan de zendmasten is gerealiseerd middels een twaalf meter hoge replica. Dit PHOHI-monument, dat is opgericht in 2006, staat op de verkeersrotonde Gooilandweg-Randweg.

Het ontstaan van de Indische Buurt in Huizen
In 1996 besloot de gemeente Huizen om De Gemeenlanden nieuw leven in te blazen en de Zenderwijk uit te breiden met we later de Indische buurt konden gaan noemen. 

Tja, en hoe dit artikel verder gaat kunt u lezen in het boek Onze Indische buurten. Volg de informatie op onze website en Facebookpagina Indische buurten voor de verschijningsdatum.             

Historische foto's van Gerda Razoux Schulz-Thomas

View the embedded image gallery online at:
https://indischebuurten.nl/buurten/huizen#sigProId6843ee7eef

Burgemeester H.J. Verdier van Gerda Razoux Schulz-Thomas

View the embedded image gallery online at:
https://indischebuurten.nl/buurten/huizen#sigProId4b5cdda558

Hedendaagse foto's (2016) 

View the embedded image gallery online at:
https://indischebuurten.nl/buurten/huizen#sigProId6f6fdd2920

Hedendaagse foto's (2020)

View the embedded image gallery online at:
https://indischebuurten.nl/buurten/huizen#sigProIdb13ae0ef4c