De Antillen zijn een eilandengroep ten oosten van het vasteland van Midden-Amerika en omvatten het grootste deel van de West-Indische eilanden (dwz. behalve de Bahama-eilanden). De eilandenboog strekt zich uit tussen 10° en 28° N.Br. en 59° en 85° W.L.; de meer dan 100 eilanden hebben een gezamenlijke oppervlakte van ruim 220 000 km2. Gezamenlijk worden de eilanden ook wel aangeduid als West-Indië. Geografisch kan men de Antillen indelen in drie hoofdgroepen:
- De noordelijke groep omvat: de Grote Antillen: Cuba, Hispaniola (Haïti en de Dominicaanse Republiek), Porto Rico en Jamaica; de Caymaneilanden; de Turks- en Caicoseilanden; de Maagdeneilanden (Virgin Islands).
- Tot de tweede en derde hoofdgroep (tezamen de Kleine Antillen) behoren respectievelijk: de bovenwindse eilanden: van Anguilla tot en met Grenada, onderverdeeld in: de Leeward Islands van Anguilla tot en met Marie Galante en de Windward Islands van Dominica tot en met Grenada.
- De benedenwindse eilanden van Aruba tot en met Isla de Margarita.
Nederlandse Antillen
De Nederlandse Antillen waren tot 10 oktober 2010 een autonoom en zelfbesturend rijksdeel, een land dus, binnen het Koninkrijk der Nederlanden in het Caribisch gebied, met als hoofdstad Willemstad. De Nederlandse Antillen bestonden uit vijf eilanden in het Caribisch Gebied: Bonaire en Curaçao (Benedenwindse Eilanden), Saba, Sint-Eustatius en Sint-Maarten (Bovenwindse Eilanden).
De ene helft van het eiland Sint-Maarten hoorde bij de Nederlandse Antillen. De andere helft, het noordelijke deel van het eiland, heet Saint-Martin en hoort bij Frankrijk. Met ingang van 10 oktober 2010 zijn Curaçao en Sint-Maarten zelfstandige landen binnen het Koninkrijk, net als Aruba. De drie kleinere eilanden zijn een soort gemeenten van Nederland geworden.
Bestuur en administratieve indeling
Staatshoofd was de Nederlandse koning(in), die op de eilanden vertegenwoordigd werd door een gouverneur.
De Raad van Ministers werd formeel benoemd door de gouverneur. De ministers moesten verantwoording afleggen aan het parlement. Het parlement heette de Staten en had 22 leden: veertien van Curaçao, drie van Bonaire, drie van Sint-Maarten, een van Saba en een van Sint-Eustatius.
De Nederlandse Antillen waren bestuurlijk verdeeld in vijf Eilandgebieden: Bonaire, Curaçao, Saba, Sint-Eustatius en Sint-Maarten. Elk eilandgebied had een eigen bestuur, dat bestond uit een bestuurscollege en een eilandsraad.
Bevolking
De Nederlandse Antillen hadden samen een oppervlakte van 960 vierkante kilometer en 227.049 inwoners. Sint-Maarten is het dichtstbevolkte eiland. De meeste mensen wonen in steden; de dorpen zijn klein. De grootste stad is de hoofdstad van Curaçao, Willemstad. De andere hoofdsteden zijn: Kralendijk op Bonaire, The Bottom op Saba, Oranjestad op Sint-Eustatius en Philipsburg op Sint-Maarten.
Op de Antillen wonen blanke Europeanen en Amerikanen, Portugese Joden, Afro-Amerikanen en mensen van Spaans-Indiaanse afkomst. De Afro-Amerikanen vormen de grootste groep.
De officiële taal is het Nederlands, maar op de Bovenwinden spreken de meeste mensen ook Engels, en op de Benedenwinden het Papiamentoe.
Landschap en klimaat
Het verschil in landschap en klimaat tussen de Boven- en Benedenwindse Eilanden heeft te maken met de ligging ten opzichte van de overheersende wind, de noordoostpassaat. Zo valt er op de Bovenwindse Eilanden veel meer regen dan op de Benedenwindse Eilanden. De Bovenwinden liggen bovendien in het gebied waar regelmatig orkanen en wervelstormen waaien. De gemiddelde temperaturen op de verschillende eilanden ontlopen elkaar niet veel. De gemiddelde jaartemperatuur is 27,5 °C.
Kenmerkend voor de Benedenwindse Eilanden is de divi-divi, een boom waarvan de kruin met de windrichting meegroeit. Andere planten zijn doornige struiken, cactussen, aloë en agaven. De Bovenwindse Eilanden hebben een savannelandschap. In de hogere delen groeien palmen en mahoniebomen.
Geschiedenis
De oorspronkelijke bewoners van de Bovenwindse Eilanden waren de Carib-indianen. Op de Benedenwindse Eilanden woonden de Arawak-indianen. Columbus zag in 1493 als eerste Europeaan het eiland Sint-Maarten. De Spanjaarden die de eilanden in 1499 veroverden, transporteerden de meeste indianen naar een ander eiland, waar ze als slaven in mijnen moesten werken. De West-Indische Compagnie (WIC) veroverde de Benedenwindse Eilanden in 1634 op de Spanjaarden. De haven van Willemstad maakten zij tot hun basis in het Caribisch gebied. De WIC voerde slaven uit West-Afrika aan om het land te bewerken.
In 1630 vestigden Nederlanders zich op Sint-Maarten, waarvan de helft later Frans werd. In 1636 kwamen de Nederlanders op Saba en Sint-Eustatius. Zowel de Bovenwindse als de Benedenwindse Eilanden wisselden van 'eigenaar', voordat ze voorgoed in Nederlandse handen kwamen. In 1863 werd de slavernij afgeschaft.
Aan het begin van de twintigste eeuw vestigden grote oliemaatschappijen en raffinaderijen zich op Curaçao en Aruba. De ruwe olie kwam uit Zuid-Amerika. In 1954 kwam het Statuut voor het Koninkrijk tot stand, waarbij de Antillen binnen het koninkrijksverband een grote mate van zelfstandigheid kregen. Op 30 mei 1969 kwamen de arbeiders in Willemstad in opstand tegen de hoge werkloosheid, de inkomensverschillen en de achtergestelde positie van de zwarte bevolking. De opstand leidde tot bezinning op de band met Nederland. Vooral op Aruba kwam het nationalisme sterk op: in 1986 maakte Aruba zich los van de Nederlandse Antillen. Het werd een zelfstandig land binnen het Koninkrijk. In 1993 en 1994 stemde de bevolking op de andere eilanden over de toekomst. De meerderheid koos voor voortzetting van de band met Nederland.
Niet veel later kwam de staatsvorm weer ter discussie te staan. Vooral Sint-Maarten vond Curaçao te dominant en wilde meer zelfstandigheid. In 2007 werd hierover een akkoord bereikt: de staatkundige eenheid Nederlandse Antillen zou worden opgeheven. Curaçao en Sint-Maarten zouden in navolging van Aruba allebei een 'status aparte' krijgen en de overige drie eilanden zouden als bijzondere gemeenten deel blijven uitmaken van Nederland. Nederland zou de staatsschuld van 2,4 miljard saneren, in ruil voor toezicht op de staatsfinanciën van de eilanden en invloed op de rechtshandhaving.
Met ingang van 10 oktober 2010 trad de nieuwe regeling in werking.
Enkele statistieken per eiland:
Gebied Oppervlakte Inwonertal Bevolkingsdichtheid
Aruba 180 103.065 573
Bonaire* 288 19.549 68
Curaçao 444 133.644 301
Saba* 13 1.971 152
Sint Eustatius* 21 3.791 181
Sint Maarten 34 33.119 974
Totaal 980 292.131 298
* Gegevens 2018
De totale landoppervlakte van de Nederlandse Antillen is 980 km². Van 1986 tot 2010, toen Aruba er niet meer bij gerekend werd, bedroeg de oppervlakte 800 km². De hoofdstad was Willemstad op het eiland Curaçao. Dat is verreweg de grootste stad van de Nederlandse Antillen.
Bronnen
- Winkler Prins, https://www.winklerprins.com/online/studie/ (10 april 2019)
Vernoemingen in Indische buurten (aantal keren)
Antillen (1), Antillenplein (1), Antillenstraat (10), Antillenweg (4). Totaal 16.
